Cetinje, jun 2018 – Prije samo godinu dana Vrtijeljka je bila najopasnija ekološka crna tačka u opštini Cetinje, punila stupce dnevne štampe ekološkim incidentima, poput onog kada je nelegalno istovareno 70 tona guma. Danas je to potpuno uređena lokacija, prva deponija koja je sanirana uz pomoć Evropske unije i kao takva, dobar prijemer efikasne upotrebe EU sredstava namojenjenih Crnoj Gori.
Vrijednost radova je oko 1.800.000 eura, a obuhvatali su realokaciju određenih količina postojećeg otpada u cilju profilisanja tijela odlagališta, izradu obodnih kanala i iskop upojnih jama za atmosferske vode, kao i izradu sistema za odvođenje biogasova, prekrivanje , rekultivaciju i ograđivanje terena.
Radovi koji su trajali nešto više od godinu dana završeni su u junu, kada su predstavnici državnih i lokalnih vlasti, kao i Delegacije EU obišli lokaciju.
Šef sektora za saradnju u DelegacijiEvropske Unije u Crnoj Gori, Herman Špic, istakao je da je ovo važan dan za građane Cetinja, i uspješan završetak radova koji su rezultirali prvom sanacijom nelegalne deponije u Crnoj Gori.
Ovdje smo ranije imali jednu otvorenu deponiju, kao lokaciju na koju se odlaže čvrsti otpad na način na koji se ne štiti životna sredina. Imali smo gomile otpada iz domaćinstava, iz bašta, razne aparate, stara burad, automobilske gume, građevinski otpad, koji može ugroziti zdravlje ljudi i životinjskog svijeta i životne sredine. Da smo sve to ostavili tako, otvorene deponije bi se još više proširile i sve više privlačile odlaganje čvrstog i opasnog otpada – kazao je Špic.
Saša Radulović, državni sekretar u Ministarstvu održivog razvoja i turizma i šef IPA operativne strukture kaza je da je rješenjem dugogodišnjeg problema, u skladu sa međunarodnim standardima, Crna Gora je ispunila jednu od važnih obaveza prvenstveno prema svojim građanima, a zatim prema zahtjevima na putu evropskih integracija i zaštite životne sredine.
Radulović je posebno zahvalio Evropskoj komisiji i Delegaciji Evropske Unije u Crnoj Gori, na saradnji i podršci u realizaciji projekta. Takođe, on je naveo da je Ministarstvo održivog razvoja i turizma je posvećeno rješavanju pitanja integralnog upravljanja otpadom kroz uspostavljanje regionalnih centara na nivou Crne Gore, kao i transpoziciji i implemetaciji evropskih direktiva u ovoj oblasti u cilju zadovoljenja kriterijuma u okviru Poglavlja 27 – životna sredina. Radulović je najavio i skoru realizaciju projekta izgradnje transfer stanice sa reciklažnim dvorištem, kojim će se u potpunosti će riješiti problem upravljanja otpadom na teritoriji Prijestonice.
“Pravci razvoja u oblasti upravljanja otpadom u Crnoj Gori definisani su kroz strateška i planska dokumenta kao što je strategija upravljanja otpadom Crne Gore do 2030. godine, državni plan upravljanja otpadom i slično, ” kazao je Radulović
Prema riječima gradonačelnika Prijestonice Cetinje, Aleksandra Kašćelana, zaštita životne sredine i očuvanje prirodnog ambijenta jedan je od prioriteta uprave Prijestonice Cetinje.
„Sanacija Vrtjeljke i njena kultivacija uspješna je priča, jer je prekinut višedecenijski nemaran odnos prema prirodi i okruženju. Ali sanacija ne znači da je posao završen. Permanentna zaštita i odgovorno upravljanje obaveza je koja nije vremenski ograničena“, kazao je Kašćelan.
Najveći dio novca za sanaciju, prema riječima načelnice Direkcije za koordinaciju podrške Evropske Unije, Ivane Vujošević, obezbijeđen je iz sredstava Evropske Unije, a Crna Gora je učestvovala sa određenim iznosom nacionalnog kofinansiranja.
“Projekat rehabilitacije odlagališta Vrtjeljka, na kojem danas obilježavamo okončanje radova, jedan je od brojnih projekata iz oblasti životne sredine, koji je u programskom periodu od 2007. do 2013. godine sa preko 35 miliona podržala Evropska Unija u Crnoj Gori. Ovaj projekat je od velikog značaja kako po pitanju očuvanja okoline i zaštite zdravlja građana, tako i po pitanju ispunjavanja obaveza iz nacionalnih strateških dokumenata, ali i zahtjeva koji proističu iz pregovora za članstvo u Evropskoj Uniji koji se vode u okviru vrlo zahtjevnog poglavlja 27 koji se odnosi na životnu sredinu” istakla je Vujošević
Projekat je definisan u višegodišnjem Operativnom Programu „Regionalni razvoj” 2012-2013, iz Instrumenta za pretpristupnu pomoć (IPA) u okviru komponente III „Regionalni razvoj”, kao i u Sporazumu o finansiranju koji je potpisan između Vlade Crne Gore i Evropske komisije u decembru 2014. godine.