Evropska komisija predlaže da se EU digitalni COVID sertifikat produži za godinu dana, do 30. juna 2023. Virus COVID-19 i dalje preovladava u Evropi i u ovoj fazi nije moguće utvrditi uticaj mogućeg povećanja broja infekcija u drugoj polovini 2022. ili pojave novih varijanti. Proširenje Uredbe će obezbjediti da putnici mogu da nastave da koriste svoj EU digitalni COVID sertifikat kada putuju u EU gdje države članice primjenjuju određene mjere javnog zdravlja. Komisija usvaja predlog kako bi se osiguralo da Evropski parlament i Savjet mogu da završe zakonodavnu proceduru na vrijeme, prije isteka važeće Uredbe.
Pored produženja Uredbe EU o digitalnim COVID sertifikatima do juna 2023., Komisija takođe predlaže neke ograničene izmjene:
- Uvrstiti visokokvalitetne laboratorijske testove na antigen među tipove testova za koje se može izdati sertifikat o testiranju. Ovo ima za cilj da proširi obim tipova dijagnostičkih testova u vrijeme kada su testovi na COVID-19 veoma traženi.
- Obezbjediti da sertifikati o vakcinaciji sadrže tačan ukupan broj doza primjenjenih u bilo kojoj državi članici, a ne samo u državi članici koja je izdala sertifikat. Ovo se odnosi na praktičnu zabrinutost građana u vezi sa sertifikatima koji ukazuju na netačan broj doza kada primaju doze vakcine u različitim državama članicama.
- Obezbjediti da se sertifikati mogu izdati licima koja učestvuju u kliničkim ispitivanjima vakcina protiv COVID-19. Digitalni COVID sertifikat EU koji se izdaje učesnicima u ispitivanju tada mogu da prihvate druge države članice. Ova mjera ima za cilj da podstakne kontinuirani razvoj i proučavanje vakcina protiv COVID-19.
O domaćoj upotrebi EU digitalnih COVID sertifikata ostaje da odluče države članice. Zakonodavstvo EU o EU digitalnom COVID sertifikatu niti propisuje niti zabranjuje upotrebu EU digitalnog COVID sertifikata u zemlji (kao što je pristup događajima ili restoranima). Istovremeno, kada država članica uspostavi sistem COVID-19 sertifikata za domaće potrebe, trebalo bi da nastavi da obezbjeđuje da digitalni COVID sertifikat EU takođe bude u potpunosti prihvaćen za te svrhe. Pored toga, Komisija takođe podstiče države članice da svoje domaće periode važenja usklade sa periodom važenja koji je utvrđen na nivou EU u svrhu putovanja.
Sljedeći koraci
Da bi se osiguralo da produženje bude usvojeno na vrijeme prije 30. juna 2022., trenutnog datuma završetka Uredbe EU o digitalnim COVID sertifikatima, Komisija poziva Evropski parlament i Savjet da brzo usvoje predlog.
Do 31. marta 2022. Komisija će takođe objaviti drugi izvještaj o Uredbi EU o digitalnim COVID sertifikatima, kako je predviđeno tom uredbom. Prvi izvještaj je objavljen 18. oktobra 2021. Kao što je navedeno u prvom izvještaju, Komisija iznosi predlog prije drugog izvještaja kako bi obezbjedila da se neophodna zakonodavna procedura može zaključiti prije trenutnog datuma završetka Uredbe.
Pozadina
Da bi se omogućilo bezbjedno slobodno kretanje tokom pandemije COVID-19, Evropski parlament i Savjet su 14. juna 2021. usvojili Uredbu o digitalnom COVID sertifikatu EU. Primjenjuje se od 1. jula 2021. Uredba je trebalo da ističe 30. juna 2022. godine.
EU digitalni COVID sertifikat je priča o uspjehu EU. Sertifikat nastavlja da olakšava bezbjedno putovanje građanima širom Evropske unije tokom pandemije. Do sada su države članice izdale preko 1,2 milijarde sertifikata. Pored toga, pokazao se kao jedini funkcionalni sistem sertifikata za COVID-19 koji je operativan na međunarodnom nivou u velikim razmjerama, postavljajući globalni standard. Od 31. januara 2022., 33 treće zemlje i teritorije su povezane sa sistemom EU digitalnih COVID sertifikata, a očekuje se da će se još njih pridružiti u budućnosti.
Komisija je 21. decembra 2021. usvojila nova pravila koja se odnose na EU digitalni COVID sertifikat, uspostavljajući, u svrhu putovanja, obavezujući period prihvatanja od 9 mjeseci (tačnije 270 dana) za sertifikate o vakcinaciji koji označavaju završetak primarne serije za svrhe putovanja unutar EU. Ova pravila su počela da se primjenjuju od 1. februara 2022. godine.
Savjet se 25. januara 2022. složio da ažurira pravila kako bi se omogućilo bezbjedno i slobodno kretanje u EU tokom pandemije COVID-19. Pravila navode da nosioci važećih sertifikata u većini slučajeva ne bi trebalo da budu predmet dodatnih ograničenja kada putuju unutar EU.
Komisija takođe predlaže paralelnu Uredbu kojom se proširuje primjena EU digitalnog COVID sertifikata i za državljane nečlanica EU koji legalno borave na teritoriji država članica.
